مریم رجوی

صفحه نیمه‌حفاظت‌شده
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

مریم رجوی
مریم رجوی[۱] در یک کنفرانس در پاریس، فرانسه، ژوئن ۲۰۱۲
نام هنگام تولدمریم قجر عضدانلو
زادهٔ۱۳ آذر ۱۳۳۲ ‏(۷۰ سال)[۲]
تهران، ایران
تحصیلاتمهندسی متالورژی
محل تحصیلدانشگاه صنعتی شریف
سازمانسازمان مجاهدین خلق ایران
حزب سیاسیشورای ملی مقاومت ایران
همسر(ها)
فرزندان۱[۴]
وبگاه
پیشینه نظامی
وفاداریارتش آزادی‌بخش ملی ایران
سال‌های خدمت۱۳۶۵–۱۳۷۲
فرماندهیمعاون فرمانده
جنگ‌ها و عملیات‌ها

مریم رجوی (با نام تولد مریم قَجَر عَضُدانلو؛ زادهٔ ۱۳ آذر ۱۳۳۲)[۵] سیاستمدار ایرانی و رئیس‌جمهور منتخب شورای ملی مقاومت ایران است.[۶][۷][۸][۹] وی همچنین به همراه همسرش مسعود رجوی رهبری سازمان مجاهدین خلق ایران را به عهده دارد. شورای ملی مقاومت ایران که بازوی سیاسی سازمان مجاهدین خلق و گروه‌های متحد با آن سازمان است، رجوی را به عنوان «رئیس‌جمهور منتخب مقاومت ایران برای دوران انتقال» انتخاب کرده‌است. طرح ده ماده‌ای مریم رجوی برای «ایران فردا» بیانگر دیدگاه‌ها و راهبردهای شورای ملی مقاومت و پلاتفرم عمل مقاومت ایران برای ایران آزاد فردا است.[۱۰][۱۱][۱۲]

زندگی‌نامه

مریم قجر عضدانلو در یک خانواده متوسط در تهران زاده شد. وی پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی و متوسطه، در رشته مهندسی متالورژی از دانشگاه صنعتی شریف فارغ‌التحصیل شد.[۵][۱۳][۱۴] وی از نوجوانی فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد و به سازمان مجاهدین خلق ایران پیوست. پس از پیروزی انقلاب (۱۳۵۷) فعالیت‌های خود را با سازمان مجاهدین ادامه داد و به عنوان یکی از مسئولان بخش اجتماعی سازمان فعالیت می‌کرد.[۱۵]

در سال ۱۳۵۸ از سوی سازمان مجاهدین خلق ایران به عنوان یکی از کاندیداهای تهران برای اولین انتخابات مجلس معرفی شد؛[۱۶][۱۷] و در این انتخابات بیش از ۲۲۱٫۰۰۰ رای به‌دست آورد.[۱۸]

مریم رجوی در سال ۱۳۶۱ از ایران خارج شد و پس از کردستان ایران، ابتدا در آلمان و سپس در فرانسه به فعالیت خود ادامه داد.[۱۹] در اسفند ۱۳۶۳ مسعود رجوی که در آن زمان مسئول اول سازمان بود او را به عنوان همردیف مسئول اول معرفی کرد. وی از سال ۱۳۶۵ به بعد فرماندهی نظامی حملات علیه جمهوری اسلامی را بر عهده داشت و در مرداد سال ۱۳۶۷ در عملیات «فروغ جاویدان» فرمان حمله و آتش علیه نیروهای نظامی حکومت ایران را صادر کرد.

مریم رجوی در یونیفورم نظامی - ۱۳۶۷

مریم رجوی از سال ۱۳۷۲ به عنوان رئیس‌جمهور منتخب مقاومت ایران از سوی شورای ملی مقاومت انتخاب شد. بر اساس مصوبه شورای ملی مقاومت ایران، پس از براندازی حکومت جمهوری اسلامی تا راه‌اندازی مجلس مؤسسان و گزینش رئیس‌جمهور، ریاست‌جمهور موقت کشور مریم رجوی خواهد بود.[۲۰]

بازدید مریم و مسعود رجوی از رژهٔ ارتش آزادی‌بخش ملی ایران - پاییز ۱۳۷۰

مریم رجوی سال ۱۳۷۳ از عراق راهی فرانسه شد و پس از دو سال فعالیت در عرصه جهانی در سال ۱۳۷۵ به عراق (قرارگاه اشرف سابق) بازگشت.

در ۱۷ ژوئن ۲۰۰۳ برابر با ۲۷ خرداد ۱۳۸۲ شمسی طی عملیات نیروهای فرانسوی علیه پایگاه‌های مجاهدین در پاریس در یک زد و بند با حکومت ایران[۲۱][۲۲] که پس از آن افشا گردید وی دستگیر شد و در ۳ ژوئیه ۲۰۰۳ با رای دادگاه آزاد شد.[۲۳][۲۴][۲۵][۲۶] روز بعد روزنامه لیبراسیون در این باره نوشت: «تز «آبسه تروریستی خطرناک» علیه سازمان مجاهدین خلق ایران و مریم رجوی با توجه به داده‌های به دست آمده، لنگ می‌زند».[۲۷]

مریم رجوی طی اطلاعیه‌ای گفت: «این پیروزی عدالت و مقاومت علیه زد و بند و شکست شیطان‌سازی و به رسمیت شناختن مشروعیت مقاومت علیه فاشیسم مذهبی است.»[۲۸]

فعالیت‌های بین‌المللی

مریم رجوی طی اقامت خود در اروپا به کشورهای مختلف اروپایی سفر کرده و با مقامات این کشورها دیدار کرده‌است. از جمله می‌توان به سفر وی در اسفند ۱۳۸۸ به فنلاند اشاره نمود.[۲۹] او همچنین در فروردین ۱۳۸۹ به دعوت گروهی از پارلمانترهای آلمان به این کشور سفر نمود.[۳۰][۳۱] از سفرهای دیگر مریم رجوی می‌توان به سفر ژوئیه ۲۰۲۳ به ایتالیا و سفر اکتبر ۲۰۲۳ به بروکسل اشاره کرد.[۳۲][۳۳]

در تاریخ ۵ تیر ۱۳۸۹ در گردهمایی بزرگ ایرانیان در شهر تاورنی پاریس، مریم رجوی به ایراد سخنرانی پرداخت و به دولت ایران گفت که باید «گورش را گم کند». برخی خبرگزاری‌ها تعداد شرکت کنندگان در این مراسم را تا صد هزار تن گزارش کردند.[۳۴]

وی طی سفری به ایتالیا و سخنرانی در پارلمان این کشور ضمن تأکید بر مخالفت خود با سیاست مماشات غرب، به‌خصوص اروپا، در قبال جمهوری اسلامی ایران، اظهار داشت که تنها راه حل واقعی برای ایران، تغییر دمکراتیک به‌دست مردم می‌باشد که وی از آن به‌عنوان راه حل سوم نام می‌برد.[۳۵][۳۶]

مریم رجوی در ۹ فروردین ۱۳۸۹ خطاب به اجلاس وزیران خارجه G8 خواستار تحریم فوری و همه‌جانبه رژیم حاکم بر ایران شد. وی گفت: «تحریم این رژیم قرون وسطایی اولین قدم ضروری برای ممانعت از دستیابی آن به بمب اتمی و خواست مبرم مردم ایران است که خواهان تغییر تمامیت این رژیم هستند.»[۳۷]

روز چهارشنبه ۹ اردیبهشت ۱۳۹۴ مریم رجوی در جلسه استماع کمیته روابط خارجی کنگره آمریکا از طریق ویدئو کنفرانس به ایراد سخنرانی در مورد داعش پرداخت و با اعلام اینکه رژیم ایران منبع اصلی این پدیده شوم در منطقه و جهان است، راه‌حل نهایی آن را تغییر رژیم توسط مردم و شورای ملی مقاومت ایران دانست. رجوی دولت تهران را پدرخوانده داعش خواند.[۳۸][۳۹][۴۰] سخنرانی مریم رجوی با انتقاد دنیل بنجامین، مسئول سابق امور مبارزه با تروریسم و رابرت فورد سفیر سابق آمریکا در سوریه مواجه و آنها حاضر به حضور در کنگره در زمان ویدئو کنفرانس نشدند.[۴۱]

مریم رجوی ۱۴ آوریل ۲۰۱۷ (۲۵ فروردین ۱۳۹۶) با سناتور مک‌کین در آلبانی دیدار کرد، وی در این دیدار تأکید کرد که رژیم دینی حاکم بر ایران منبع اصلی تروریسم است.[۴۲][۴۳]

در ژوئیه ۲۰۲۱ مریم رجوی در تظاهراتی که در اعتراض به انتخاب ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس‌جمهور ایران در برلین ترتیب داده شده بود، سخنرانی کرد و رئیسی را عامل قتل‌عام ۳۰ هزار زندانی سیاسی در سال ۱۹۸۸ خواند.[۴۴]

در اردیبهشت ۱۴۰۱ مایک پمپئو، وزیر امور خارجه سابق ایالات متحده، طی دیداری با مریم رجوی در مقر اصلی مجاهدین خلق در اشرف ۳ حمایت خود را از رجوی و شورای ملی مقاومت ایران اعلام کرد.[۴۵]

در ۱۹ بهمن ۱۴۰۱ تام مک‌کلینتاک و چند تن دیگر از نمایندگان کنگره آمریکا، ضمن معرفی قطعنامه ۱۰۰ مجلس نمایندگان آمریکا با امضاء ۲۲۳ نماینده، از برنامه ده ماده‌ای مریم رجوی برای برقراری یک جمهوری دمکراتیک و غیرهسته‌ای و مبتنی بر جدایی دین از دولت حمایت نمودند.[۴۶][۴۷][۴۸]

بیش از صد تن از رهبران پیشین جهان ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا و همتایانش در کانادا، بریتانیا و اروپا را امضا کردند و در آن حمایت خود را از طرح ۱۰ ماده‌ای مریم رجوی اعلام کردند.[۴۹] آنها تأکید کردند: «ما می‌دانیم که برای چهار دهه، ائتلاف دموکراتیک شورای مقاومت ملی ایران (NCRI) پیوسته و خستگی‌ناپذیر برای تغییر دموکراتیک مبارزه کرده‌است.»[۵۰][۵۱]

مریم رجوی در ژوئیه ۲۰۲۳ به ایتالیا رفت. وی در این سفر با ده‌ها نماینده پارلمان و سنای ایتالیا دیدار داشت.[۳۲] وی روز ۱۳ ژوئیه ۲۰۲۳ در جلسه غیرعلنی کمیته روابط خارجی ایتالیا سخنرانی کرد، اکثریت پارلمان ایتالیا از برنامه ۱۰ ماده‌ای مریم رجوی برای ایران پس از حکومت خامنه‌ای اعلام حمایت کردند، طرح وی شامل یک ایران مدرن و غیرهسته‌ای با حکومتی مبتنی بر جدایی دین از دولت و تضمین حقوق بشر برای زنان، غیرمسلمانان و سایر اقلیت‌ها می‌باشد. با حمایت ایتالیا، این طرح از حمایت و امضاء بیش از ۳۶۰۰ قانونگذار از حدود ۴۰ کشور،[۵۲] ۱۲۰ رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر سابق در سراسر جهان و ۷۰ برنده جایزه نوبل برخوردار شده‌است.[۳۳]

انتقال مجاهدین

با شدت گرفتن عملیات علیه مجاهدین در عراق و کشته و زخمی شدن تعداد زیادی از ساکنین قرارگاه اشرف (که اکنون تخلیه شده)،[۵۳][۵۴] همچنین در پی موشک‌پرانی و خمپاره‌زنی‌های پیاپی به کمپ لیبرتی در سال ۱۳۹۴ ضرورت خروج مجاهدین از عراق بیش از پیش مطرح شد و مریم رجوی در یک کارزار بین‌المللی، ترتیبات انتقال را پیش برد و مجاهدین به اروپا منتقل شدند.[۵۵][۵۶][۵۷][۵۸]

دیدگاه‌ها

طرح ایران فردا

مریم رجوی با طرح ۱۰ ماده‌ای (طرح ایران فردا) دیدگاه‌ها و راهبردهای شورای ملی مقاومت و مقاومت ایران برای ایران آزاد فردا را ارائه کرده‌است.[۱۱]

در طرح ۱۰ ماده‌ای، رجوی تعهد خود را به اعلامیه جهانی حقوق بشر و سایر اسناد بین‌المللی اعلام کرده‌است. وی همچنین خواستار لغو مجازات اعدام، ایجاد یک نظام حقوقی مدرن و استقلال قضائیه و همزیستی مسالمت آمیز، روابط با همه کشورها و احترام به منشور سازمان ملل متحد است. پایان دادن به ساخت سلاح‌های هسته‌ای از دیگر مواد این طرح است.[۵۹]

مریم رجوی مخالف حجاب اجباری است، و در سخنرانی‌های مختلف خود برای لغو حجاب اجباری فراخوان داده‌است.[۶۰] وی به نقش فعال زنان در جامعه در تمامی زمینه‌ها و برابری زنان با مردان معتقد است،[۱۲] و در سخنرانی‌های مختلف خود از جمله سخنرانی ۲۳ فوریه ۲۰۱۰ (۴ اسفند ۱۳۸۸) در پارلمان اروپا دیدگاه‌ها و نظرات خود را در این زمینه ایراد کرده‌است.[۶۱]

در ژوئن ۲۰۲۰، اکثریت اعضای مجلس نمایندگان ایالات متحده در «قطعنامه دو حزبی» از مریم رجوی، شورای ملی مقاومت ایران و یک «ایران سکولار و دموکراتیک» حمایت کرده و «تروریسم دولتی ایران» را محکوم کردند. در این قطعنامه ۲۲۱ قانونگذار، ضمن حمایت از طرح ۱۰ ماده‌ای رجوی خواستار جلوگیری از «فعالیت‌های مخرب نمایندگی‌های دیپلماتیک رژیم ایران» شدند.[۶۲][۶۳]

سایر دیدگاه‌ها

مریم رجوی معتقد است که «خلاصی از خطر اتمی و تروریسم حکومت ایران در خلاصی از تمامیت آن است.» و «تغییر دموکراتیک و پایان فاشیسم دینی» در ایران «لازمه صلح و دموکراسی و امنیت و ثبات در منطقه است.»[۶۴]

مریم رجوی خواستار تحریم دولت جمهوری اسلامی و قطع روابط تجاری و دیپلماتیک کشورها با این دولت است.[۶۵]

مریم رجوی به‌دنبال موج دستگیری‌های اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران با اشاره به خطر شکنجه و اعدام بازداشت‌شدگان از سازمان ملل خواست به‌فوریت هیئت‌های تحقیق و حقیقت‌یاب را به ایران اعزام کند. وی تصریح کرد که رهبران حکومت ایران به‌خاطر ارتکاب جنایت علیه بشریت باید در برابر عدالت قرار گیرند.[۶۶]

بعد از ظهور داعش به عنوان یک نیروی شبه‌نظامی در عراق و سوریه، مریم رجوی، روحانیون حاکم بر ایران را از مؤسسان داعش نامید که بدین وسیله، اقدام به از بین بردن اهل تسنن عراق می‌نمایند.[۶۷]

خانواده

مریم رجوی در یک خانواده مسلمان غیر سنتی متولد شد. برادرش (محمود) از اعضای قدیمی سازمان مجاهدین است و در زمان شاه زندانی سیاسی بود. خواهر بزرگتر وی (نرگس) که سال ۱۳۵۰ به سازمان پیوسته بود، در زمان شاه به دست مأموران ساواک کشته شد، خواهر دیگر وی (معصومه) دانشجوی مهندسی صنایع دانشگاه علم و صنعت تهران در سال ۱۳۶۱ توسط جمهوری اسلامی دستگیر و در حالی که باردار بود، اعدام شد.[۱۵][۶۸][۶۹][۷۰][۷۱] مریم در سال ۱۳۵۸ با مهدی ابریشمچی از مسئولان رده بالای سازمان مجاهدین ازدواج کرد،[۷۲] در سال ۱۳۶۳ مسعود رجوی «انقلاب ایدئولوژیک» در سازمان مجاهدین خلق را اعلام کرد[۷۳][۷۴] و مریم را به عنوان رهبر مشترک سازمان معرفی نمود.[۷۵][۷۶] مجاهدین از مسعود و مریم خواستند با یکدیگر ازدواج کنند تا «این انقلاب ایدئولوژیک را تقویت کنند» بدین ترتیب وی از مهدی ابریشمچی طلاق گرفت و با مسعود رجوی ازدواج کرد.[۷۵][۷۷] مراسم رسمی ازدواج در ۲۹ خرداد ۱۳۶۴ در دفتر شورای ملی مقاومت در اُوِر سور آواز فرانسه برگزار شد و از آن پس نیز نام مریم قجر به نام مریم رجوی تغییر یافت.[۷۸] مریم رجوی از همسر سابقش ابریشمچی یک دختر دارد که نامش اشرف است.[۴]

آثار

کتاب‌ها

  • راهپیمایی بزرگ به سوی آزادی[۷۹]
  • ایران فردا؛ دیدگاه‌های مریم رجوی[۸۰]
  • نه حجاب اجباری، نه دین اجباری، نه حکومت اجباری[۸۱]
  • زنان، اسلام و بنیادگرایی؛ مریم رجوی[۸۲]
  • ایران بدون اعدام[۸۳]
  • رژیم آخوندها در ایران، کانون بنیادگرایی و تروریسم[۸۴]
  • آزادی، گوهر حقیقی اسلام[۸۵]
  • زنان، نیروی تغییر[۸۶]
  • همه برای آزادی[۸۷]
  • به سوی آزادی[۸۸]

مصاحبه‌ها

  • مصاحبه مجله ال اسپانیول با مریم رجوی: رژیم ایران در بن‌بست است؛ تنها با سرکوب، خود را حفظ کرده‌است - ۱۹ بهمن ۱۳۹۸[۸۹][۹۰]
  • مصاحبه روزنامه الیوم السابع مصر با مریم رجوی[۹۱][۹۲]

طرح ترور در گردهمایی ۲۰۱۸

در سال ۲۰۱۸، اسدالله اسدی، دیپلمات ایرانی مقیم وین، در پرونده‌ای که توجهات زیادی را به خود جلب کرد برای طراحی یک عملیات تروریستی علیه اجتماع ایرانیان به رهبری مریم رجوی، دستگیر شد. وی سپس محاکمه و به ۲۰ سال زندان محکوم شد. در این گردهمایی غیرنظامیان و افراد برجسته‌ای از کشورهای غربی که قرار بود سخنرانی کنند (از جمله رودی جولیانی، استیون هارپر و بیل ریچاردسون) نیز حضور داشتند.[۹۳][۹۴]

اتهام

در تیر ماه سال ۱۳۸۹ دادگاهی در عراق حکم بازداشت مسعود و مریم رجوی و ۳۹ تن از اعضای سازمان مجاهدین خلق را به اتهام جنایت علیه بشریت صادر کرد.[۹۵] به گفته دادگاه وجود شواهدی مبنی بر همکاری مسعود و مریم رجوی و سازمان مجاهدین خلق با صدام حسین در سرکوب شیعیان و مردم کردستان دلیل صدور حکم بوده‌است.[۹۶][۹۷]

رد اتهام

به‌دنبال انتشار این خبر، سازمان مجاهدین خلق ایران اعلام کرد که این دادگاه عراقی تحت فشار دولت این کشور به ریاست نوری المالکی و در نزدیکی با حکومت جمهوری اسلامی ایران چنین حکمی را صادر کرده‌است.[۹۷] خبرگزاری رویترز از قول یکی از سخنگویان سازمان مجاهدین خلق «تصمیم دادگاه عراقی را تصمیمی سیاسی و آخرین هدیه دولت نوری المالکی به دولت ایران» توصیف کرد.[۹۷]

جنجال‌ها

  • در تاریخ ۳۱ خرداد ۱۳۸۶ پیام تبریکی در قالب یک آگهی خیرمقدم خانوادگی در کنار عکسی سیاه و سفید و قدیمی از مریم رجوی در روزنامه همشهری منتشر شد.[۹۸][۹۹]
  • پس از آزادی مریم رجوی در فرانسه، روزنامه اقتصادی آسیا اقدام به درج عکسی از وی در صفحه اول نمود که منجر به لغو امتیاز و زندانی شدن مدیر روزنامه به این اتهام و اتهاماتی دیگر گردید. این در حالی بود که همان عکس در اخبار انگلیسی شبکه چهار سیمای جمهوری اسلامی به نمایش درآمده بود.[۱۰۰][۱۰۱][۱۰۲]
  • در مهر ماه ۱۳۹۵ انجمن فارغ التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف ایران در هفتمین دوره جشن دانش‌آموختگان این دانشگاه، کتاب معرفی فارغ‌التحصیلان این دوره را منتشر کرد که عکس مریم رجوی هم با عنوان «مریم قجر عضدانلو، ساکن فرانسه» در میان فارغ التحصیلان این دانشگاه منتشر شد. این اقدام واکنش‌هایی را از جانب نمایندگان مجلس و مقامات حکومت ایران بدنبال داشت و منجر به تعطیلی انجمن فارغ‌التحصیلان این دانشگاه و جمع‌آوری همه نشریات شد.[۱۳][۱۰۳][۱۰۴]

نامزدی در انتخابات

پوستر رجوی در انتخابات ۱۳۵۸

مریم رجوی در انتخابات مجلس شورای ملی (۱۳۵۸)، از سوی شورای مرکزی کاندیداهای انقلابی و ترقی خواه به عنوان یکی از کاندیداهای تهران معرفی شد.[۱۶][۱۷]

تاریخچه انتخاباتی

سال انتخابات (حوزهٔ انتخابیه) آرا ٪ رتبه نتیجه منبع
۱۳۵۸ انتخابات مجلس شورای اسلامی (۱۳۵۹–۱۳۵۸) (تهران، ری و شمیرانات) ۲۲۱٫۸۳۱ ۱۰٫۴ شصت و هفتم شکست [۱۰۵]

منابع

  1. «Maryam Rajavi». U.S. Foundation for Liberty (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۲۴.
  2. "Maryam". Maryam-rajavi.com. Archived from the original on 25 October 2011. Retrieved 7 November 2013.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Connie Bruck (2006). "Exiles: How Iran's expatriates are gaming the nuclear threat". The New Yorker. F-R Publishing Corporation. 82 (1–11): 54–55. This transition was epitomized by Rajavi's involvement, in 1985, with Maryam Azodanlu. Maryam was already married, to Mehdi Abrishamchi, one of Rajavi's close associates. Rajavi overcame that fact by making the romance a matter of revolutionary necessity. First, he said that he was making Maryam his co-leader-and that it would transform thinking about the role of women throughout the Muslim world. Then, about a month later, it was announced that Maryam was divorced from Abrishamchi and that the two co-leaders would marry, in order to further the "ideological revolution."
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «زندگی‌نامه مریم رجوی». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ ژوئن ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۷.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «آلبوم عکس دانشگاه شریف و مریم رجوی، روایت یا سانسور تاریخ؟». BBC Persian. ۱۰ اکتبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۶-۱۵.
  6. Reuters (2021-07-10). "Iranian exiles protest, demand prosecution of president-elect" (به انگلیسی). Retrieved 2022-12-26.
  7. "Maryam Rajavi News | Photos | Quotes | Wiki - UPI.com". UPI (به انگلیسی). Retrieved 2022-12-26.
  8. Sheehan، Prof Ivan Sascha (۲۰۲۳-۰۲-۱۲). «The West Failed To Anticipate Iran's 1979 Revolution, But It Need Not Repeat Its Mistake». International Business Times (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۳.
  9. MP, Dr Matthew Offord (2023-02-09). "Tyrant ayatollahs' grip on Iran is not strong - COMMENT". Express.co.uk (به انگلیسی). Retrieved 2023-02-13.
  10. «Maryam Rajavi». U.S. Foundation for Liberty (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۲۶.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ «Congressional Record: Proceedings and Debates of the … Congress».
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ "Free Iran Kundgebung - - Iran: Die Wahl Raisis ist keine Überraschung". www.freitag.de (به آلمانی). Retrieved 2022-12-26.
  13. ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ «انتشار عکس مریم رجوی در ویژه‌نامه فارغ‌التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف».
  14. «Price of Honor: Muslim Women Lift the Veil of Silence on the Islamic World».
  15. ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ «زندگی‌نامه مریم رجوی». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ ژوئن ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۷.
  16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ شماره 16076 روزنامه اطلاعات یکشنبه 28 بهمن ماه 1358 خورشیدی
  17. ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ نتایج شمارش آراء 408 کاندیدای نمایندگی مجلس در تهران/ ردیف 49/ شماره 16109 روزنامه اطلاعات تاریخ شنبه 16 فروردین ماه 1359 خورشیدی
  18. "Kayhan (10964)". luna.manchester.ac.uk (به انگلیسی). Retrieved 2022-12-23.
  19. A Brief Biography of Maryam Rajavi
  20. «مصوبهٌ شورا -۶شهریور۱۳۷۲ ـ مادهٌ۷ اصلاحی». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱ ژوئیه ۲۰۱۷.
  21. روزنامه لوموند 18ژوئن 2003: عملیات وسیع پلیسی در منطقه پاریس علیه مجاهدین خلق ایران
  22. روزنامه لیبراسیون 18 ژوئن 2003: پاریس یک کادوی دیپلماتیک به تهران می‌دهد و می‌خواهد واشینگتن را راضی کند
  23. "Radjavi, un symbole remis en liberté". Libération.fr (به فرانسوی). 2003-07-04. Retrieved 2019-01-15.
  24. روزنامه فرانس سوار، 4 ژوئیه 2003
  25. «France/Iran: les "Moudjahidine du Peuple" bénéficient d'un non-lieu- Archive Site de la chaîne AlManar - Liban». archive.almanar.com.lb. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۲۴.
  26. «Non-lieu général dans l'enquête sur les Moudjahidine du Peuple». France 3 Paris Ile-de-France (به فرانسوی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۲۴.
  27. "L'opération très bancale du juge Bruguière". Libération.fr (به فرانسوی). 2003-07-04. Retrieved 2019-01-15.
  28. «France/Iran: les "Moudjahidine du Peuple" bénéficient d'un non-lieu- Archive Site de la chaîne AlManar - Liban». archive.almanar.com.lb. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۲۴.
  29. «رئیس‌جمهور برگزیده مقاومت، با وزیر دادگستری و شماری از شخصیتهای سیاسی فنلاند، دیدار و گفتگو کرد |سازمان مجاهدین خلق ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۴ مارس ۲۰۱۰.
  30. الملف: خانم مریم رجوی به دعوت گروهی از نمایندگان فدرال آلمان وارد برلین شد |سازمان مجاهدین خلق ایران |[پیوند مرده]
  31. مریم رجوی در پارلمان آلمان |سازمان مجاهدین خلق ایران |[پیوند مرده]
  32. ۳۲٫۰ ۳۲٫۱ Stefanini، Maurizio (۲۰۲۳-۰۷-۱۴). «Maryam Rajavi a Roma un appoggio trasversale». theglobalnewsit (به ایتالیایی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۱-۱۱.
  33. ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ «Opposition leader: All Signs Point to the End of the Mullahs' Regime in Iran».
  34. «AFP: Diplomatic coup for Iranian opposition at Paris rally». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۰.
  35. «Generallyspeaking.Curryforamerica.Com: The Third Option». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ اکتبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۱۲ مه ۲۰۰۹.
  36. «Adnkronos | News in tempo reale, video e e ultime notizie». www.adnkronos.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۱-۱۵.
  37. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژوئیه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۲.
  38. «مریم رجوی: القضاء علی داعش مرتبط بتغییر الحکومة فی طهران | Radiosawa». www.radiosawa.com (به عربی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۱-۱۱.
  39. «COMMITTEE ON FOREIGN AFFAIRS HOUSE OF REPRESENTATIVES» (PDF). کاراکتر line feed character در |عنوان= در موقعیت 29 (کمک)
  40. «المعارضة الإیرانیة: حکومة طهران 'عرّاب' داعش | الحرة». www.alhurra.com (به عربی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۱-۱۱.
  41. «شرکت مریم رجوی در جلسه کنگره آمریکا با انتقاد دیگر سخنرانان روبرو شد». BBC News فارسی. ۲۰۱۵-۰۴-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۸-۰۳.
  42. انعکاس گسترده دیدار سناتور جان مک کین
  43. بی‌بی‌سی فارسی (۲۸ فروردین ۱۳۹۶). «واکنش ایران به دیدار سناتور مک‌کین با مریم رجوی». وبسایت بی‌بی‌سی فارسی.
  44. Reuters (2021-07-10). "Iranian exiles protest, demand prosecution of president-elect" (به انگلیسی). Retrieved 2022-12-23.
  45. "Mike Pompeo offers momentous support for Iranian opposition". UPI (به انگلیسی). Retrieved 2022-12-23.
  46. Atalayar (2023-03-10). "La mayoría de la Cámara de Representantes de Estados Unidos presenta la Resolución 100 para cambiar la política iraní". Atalayar (به اسپانیایی). Retrieved 2023-05-31.
  47. «H. RES. 100» (PDF).
  48. «طرح کنگره آمریکا برای حمایت از تأسیس یک «جمهوری دموکراتیک» در ایران». العربیه فارسی. ۲۰۲۳-۰۲-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۳۱.
  49. "Over 100 former world leaders tell Biden to get tough on Iran as scrutiny mounts for lack of strategy". Globe Echo (به انگلیسی). 2023-05-23. Retrieved 2023-05-31.
  50. "Dois portugueses entre 107 antigos presidentes e primeiros-ministros que pedem apoio do Ocidente à revolta popular no Irão". CNN Portugal (به پرتغالی). Retrieved 2023-05-31.
  51. «More Than 100 Former World Leaders Urge Support For Uprising In Iran With Practical Steps – OpEd».
  52. "Iranian dissident group gets extraordinary official embrace from Italy | Just The News". justthenews.com (به انگلیسی). Retrieved 2024-01-11.
  53. «Iraq: Investigate deadly violence at Camp Ashraf».
  54. «کشته شدن شماری از ساکنان اردوگاه اشرف در تیراندازی نیروهای عراقی».
  55. «خروج آخرین اعضای سازمان مجاهدین خلق از عراق». دویچوله. دریافت‌شده در ۱۱ اوت ۲۰۱۷.
  56. Welle (www.dw.com)، Deutsche. «دیدار مریم رجوی با چند سناتور آمریکایی در آلبانی | DW | 13.08.2017». DW.COM. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۲۳.
  57. Welle (www.dw.com)، Deutsche. «تلاش سازمان ملل برای تسهیل در انتقال مجاهدین خلق | DW | 06.01.2014». DW.COM. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۲۳.
  58. «جولیوترتزی، سیاستمدار ایتالیایی از مریم رجوی و انتقال مجاهدین به آلبانی می‌گوید».
  59. «Iran: Human Rights». hansard.parliament.uk.
  60. «خبرگزاری اسپانیا: مریم رجوی برای لغو پوشش اجباری فراخوان داد». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۷ مارس ۲۰۱۰.
  61. «رهبری زنان». بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۰ ژانویه ۲۰۱۲.
  62. Shaw، Adam (۲۰۲۰-۰۶-۱۷). «Majority of House members back resolution supporting Iranian opposition, condemning regime's terror». Fox News (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۲۶.
  63. "'The world is watching': Lawmakers tout bipartisan resolution condemning Iran". Washington Examiner (به انگلیسی). 2020-06-17. Retrieved 2023-01-03.
  64. «واکنش مریم رجوی به خروج آمریکا از برجام: مجاهدین خلق پرچمدار ایران غیراتمی است». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۲۶.
  65. «مریم رجوی خواستار قطع روابط دیپلماتیک و اقتصادی دولتهای جهان با رژیم ایران است |سازمان مجاهدین خلق ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۹ مارس ۲۰۱۰.
  66. «Iran could be on the brink of overthrowing its authoritarian government, and the people need U.S. support». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۹.
  67. Iran 'godfather' of IS jihadists: opposition leader Yahoo! News
  68. «مشخصات معصومه قجر عضدانلو».
  69. «زنان باردار اعدام شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ ژانویه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۹.
  70. «معصومه قجرعضدانلو: یک سرگذشت». بنیاد عبدالرحمن برومند. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۲۳.
  71. «Price of Honor: Muslim Women Lift the Veil of Silence on the Islamic World».
  72. «از بغداد تا تیرانا: پایان سی سال حضور مجاهدین خلق در عراق». بی‌بی‌سی. ۲۴ شهریور ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۲۰ مرداد ۱۳۹۷.
  73. Aarseth Bakke، Lina (۲۰۰۷). THE IRANIAN MOJAHEDIN’S STRUGGLE FOR LEGITIMACY (PDF). اسلو: دانشگاه اسلو. ص. ۲۵. دریافت‌شده در ۱۸ اوت ۲۰۱۸.
  74. Howard، Roger (۲۰۰۴). Iran in Crisis?: Nuclear Ambitions and the American Response. لندن: Zed Books Ltd. شابک ۹۷۸ ۱ ۸۴۸۱۳ ۷۱۱ ۰. دریافت‌شده در ۱۹ اوت ۲۰۱۸.
  75. ۷۵٫۰ ۷۵٫۱ Benliot، Albert V. (۲۰۰۱). Iran: Outlaw, Outcast Or Normal Country?. نیویورک: Nova Science Publishers. ص. ۱۰۰. شابک ۱-۵۶۰۷۲-۹۵۴-۶. دریافت‌شده در ۱۹ اوت ۲۰۱۸.
  76. «Proپرونده: Maryam Rajavi». بی‌بی‌سی. ۸ ژوئیه ۲۰۰۳.
  77. «ورود سازمان مجاهدین خلق به 'فاز نظامی' و پیامدهای آن». بی‌بی‌سی. ۳۰ خرداد ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۲۱ مرداد ۱۳۹۷.
  78. «چه کسی به خاطر زنده ماندن پسر مسعود رجوی شهید شد؟ +عکس». خبرگزاری تسنیم. ۲۸ اسفند ۱۳۹۵.
  79. مریم رجوی (مهر ۱۳۹۸). راهپیمایی بزرگ به سوی آزادی (pdf). انتشارات شورای ملی مقاومت ایران. ص. ۱۳۵.
  80. ایران فردا - دیدگاه‌های مریم رجوی (pdf). انتشارات شورای ملی مقاومت ایران. خرداد ۱۳۹۷. ص. ۶۳.
  81. مریم رجوی (مرداد ۱۳۹۶). نه حجاب اجباری، نه دین اجباری، نه حکومت اجباری (pdf). انتشارات شورای ملی مقاومت ایران. ص. ۱۰۲.
  82. Maryam Rajavi (Autumn 1995). Women, Islam & Fundamentalism (به انگلیسی). Paris. Archived from the original (pdf) on 24 January 2022. Retrieved 23 May 2020.
  83. مریم رجوی (۱۰ اکتبر ۲۰۱۵). ایران بدون اعدام (pdf). ص. ۳۸.
  84. مریم رجوی (اردیبهشت ۱۳۹۴). رژیم آخوندها در ایران کانون بنیادگرایی و تروریسم (pdf). صص. ۶۰.
  85. مریم رجوی (خرداد ۱۳۹۵). آزادی گوهر حقیقی اسلام (pdf). صص. ۷۰.
  86. مریم رجوی (بهار ۱۳۸۹). زنان نیروی تغییر (pdf). ایران کتاب. صص. ۶۹.
  87. «همه برای آزادی» (PDF).
  88. مریم رجوی (۱ تیر ۱۳۹۲). به سوی آزادی (pdf). صص. ۳۷.
  89. «Maryam Rajavi: "El régimen iraní está en un callejón sin salida, sólo se mantiene con la represión"». EL SPANOL. ۲۰۲۰-۰۲-۰۸.
  90. «مصاحبه مجله ال اسپانیول با مریم رجوی: رژیم ایران در بن‌بست است، تنها با سرکوب خود را حفظ کرده‌است». maryam-rajavi.com. ۱۳۹۸-۱۱-۱۹.
  91. «زعیمة المعارضة الإیرانیة فی أول حوار بعد احتجاجات دیسمبر.. مریم رجوی لـ"الیوم السابع": الانتفاضة الأخیرة انفجار سیاسی ناتج عن تراکم غضب شعبی عارم.. وابتعاد مصر عن إقامة علاقات مع الولی الفقیه توجه حکیم». الیوم السابع. ۲۰۱۸-۰۴-۲۷.
  92. «گزیده مصاحبه مریم رجوی با روزنامه الیوم السابع مصر». maryam-rajavi.com. ۱۳۹۷-۰۲-۰۷.
  93. «France bomb plot: Iran diplomat Assadollah Assadi sentenced to 20 years» (به انگلیسی). BBC News. ۲۰۲۱-۰۲-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۳.
  94. Safai، Masih Alinejad and Darya. «Opinion | A Get-Out-of-Jail-Free Card for Iranian Terrorists». WSJ (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۳.
  95. «صدور حکم بازداشت مریم و مسعود رجوی در عراق». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۰۱.
  96. Welle (www.dw.com)، Deutsche. «یک دادگاه عراقی حکم بازداشت مسعود رجوی و چند عضو مجاهدین خلق را صادر کرد | DW | 12.07.2010». DW.COM. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۰۱.
  97. ۹۷٫۰ ۹۷٫۱ ۹۷٫۲ «صدور حکم دستگیری مجاهدین خلق در عراق به اتهام جنایت علیه بشریت». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۰۱.
  98. ناشی‌گری بی‌سابقه یک روزنامه به سود تروریست‌های وطنی بایگانی‌شده در ۲۵ ژوئن ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine (بازتاب، ۲تیر۱۳۸۶)
  99. «بی‌بی‌سی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۸ فوریه ۲۰۱۵.
  100. «ایرج جمشیدی سردبیر روزنامه آسیا بازداشت شد». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۱۹.
  101. نقض گسترده و مستمر حقوق بشر در ایران
  102. KAR (Central Organ of The Organization of Iranian People's Fedaian, Majority)
  103. «انتشار عکس مریم رجوی در ویژه‌نامه فارغ‌التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف جنجال‌ساز شد».
  104. «جنجال چاپ عکس مریم رجوی در دانشگاه شریف».
  105. "اسامی نامزدهای تهران که بیش از ۱۰ هزار رأی آوردهاند" [Names of Tehran candidates who gained more than 10,000 votes], Kayhan (به فارسی), no. 10964, p. 3, 5 April 1980 [16 Farvardin 1359], 15m4471, archived from the original on 29 April 2019, retrieved 20 January 2020 – via The University of Manchester Library

پیوند به بیرون

مناصب احزاب سیاسی
پیشین:
مسعود رجوی
به عنوان رهبر سازمان مجاهدین خلق
رهبر مشترک سازمان مجاهدین خلق ایران
۱۳۶۳ – تاکنون
متصدی همزمان: مسعود رجوی
در حال تصدی
عنوان جدید دبیرکل سازمان مجاهدین خلق ایران
۱۳۶۸ – ۱۳۷۲
پسین:
فهیمه اروانی
بدون متصدی
آخرین تصدی توسط:
سید ابوالحسن بنی‌صدر
به عنوان رئیس‌جمهور در تبعید ایران
رئیس‌جمهور منتخب شورای ملی مقاومت ایران
۱۳۷۲ – تاکنون
در حال تصدی
مناصب نظامی
عنوان جدید معاون فرمانده ارتش آزادی‌بخش ملی ایران
۱۳۶۵ – ۱۳۷۲
بدون متصدی